Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu Direktörü ve Yönetim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Melsa Ararat, Akademik Kurul Başkanı sıfatıyla Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği’nin (TKYD) Genel Kurulunda bir konuşma yaptı.
Melsa Ararat “2017’de Bilimsel Araştırmalarda ve Uygulamada Kurumsal Yönetim Öncelikleri, Yeni Sorunlar; Küresel Eğilimler ve Türkiye” başlıklı bir konuşma yaptı.
Melsa Ararat önce Genel Kurula TKYD Akademik Kurulu’nun 2016 yılında gerçekleştirdiği çalışmalar hakkında bilgi verdi ve daha sonra içinde bulunduğumuz bağlamı tanımladı. Melsa Ararat “TKYD 2017 genel kurulu kapitalizmin denenmiş gerçekliğinin ve finans sektörünün sorgulandığı, bilinen politikaların büyüyememe sorunlarını çözemediği bir dönemde gerçekleşiyor. G20 ekonomi bakanları banka finansmanının ağırlığını azaltarak ve şirketlerin finansal sermaye ihtiyaçlarını ulusal borsalar yoluyla sağlanmasını teşvik ederek küresel sistemik riskleri azaltabileceklerini düşünmekteler. Bir taraftan da tarihçi akademisyenler gelişmekte olan ülkelerde kurumsal yönetim reformlarının itici gücü olan finansal piyasalardaki küreselleşme sürecinin durakladığına ve ulusal önceliklerin politik süreçleri işgal ettiği yeni bir içine kapanma döneminin başladığına dikkat çekmekteler. Bu dönemin en önemli özelliği politik belirsizlik. Popülist politikacıların reel kapitalizmin yarattığı refahtan pay alamayan halk kitlelerini peşlerinde sürükleyerek iktidara gelmeleri beklenmedik ve radikal politika değişikleri beraberinde getirmekte. Diğer yandan bu radikal güç kaymalılarına karşı yükselen muhalefetin şiddeti değişikliklerin kalıcılığı konusunda da belirsizlikler içeriyor.” dedi.
Melsa Ararat, öngörülemeyen politik belirsizlik ve gücün el değiştirme çağının yönetim kurulları için önemli sonuçlar doğurduğunu ifade etti. Ararat, “Yönetim kurulları itibar risklerini iyi anlamak ve medyanın yoğun takibinde yol almayı öğrenmek ve kararlarının siyasi varsayımlarını ve sonuçlarını sık sık gözden geçirmek zorundalar.” diyerek sözlerine devam etti.
Ararat, ABD’de yeni dönemde özellikle yönetim kurullarının işleyişi ile ilgiili olarak SOX ile gelen regulasyonların hafiflemesinin beklenmediğini ama iş dünyasının uzun zamandır şikayet ettiği yatırımcıların genel kurullara katılıma ve öneri getirme hakları konusunda (shareholder proposal ve proxy access) değişiklikler gelebileceğini ve pay sahipleri demokrasisi vurgusunun azalmasının beklenebileceğini söyledi.
Avrupa Komisyonu’nun 2014 yılında yayınlanan Finans Dışı ve Çeşitlilik Açıklamaları direktifi ile finans ötesi bilgilerin açıklanmasına ve toplumsal cinsiyet dengesizliği ile mücadeeye odaklandığını belirten Melsa Ararat bu konjonktürde küresel piyasalarda kurumsal yönetim konusunda öne çıkan konuları 3 başlıkta topladı:
• İklim Değişikliği Riskleri
• Çeşitlilik - özellikle toplumsal cinsiyet çeşitliliği
• İcranın Ödüllendirilmesi
Yönetim kurullarının yetkinleşmesi ve etkinleşmesi, yeni dönemin gerekliliklerine uygun olarak yeniden yapılandırılmasının yatırımcıların odağında olmaya devam ettiğine dikkat çeken Ararat, yönetim kurullarının özellikle strateji ve senaryo planlaması, yatırımcılarla ilişkiler ve yedekleme konularında gözetim ve denetim görevini daha iyi yerine getirmesinin beklendiğinin altını çizdi. Ararat, kısa vadeli performansı zorlayan aktivist baskılarına karşı uzun vadeli performansa odaklanmanın ve değer yaratmanın sürdürülebilirliğini sağlayacak yetkinliklerin öne çıktığını sözlerine ekledi. Ararat pasif yatırım araçlarının yaygınlığı ve aktif yatırım starejilerini destekleyecek bilgi üreten aracı kurumların kârlılığına olanak vermeyen sektör yapılanmasının ve piyasanın bu konudaki başarısızlığının eleştiri konusu olmaya ettiğini söyledi.
Bilimsel araştırmalarda ise artık şirket değerini etkileyen kurumsal yönetim uygulamaları konusu ilginç olmadığına vurgu yapan Melsa Ararat, “ Yeni dönem araştırmalar tek tek ülkelere daha derin bakan incelemelere, hakim ortakları olan yani kontrol edilen şirketlere ve iş gruplarına odaklanmaya başladı. Daha önce şirketler tek tek araştırma konusu iken artık iş gruplarının bir araştırma birimi olarak yönetişim özelliklerinin incelenmesi sürecinin başladığını görüyoruz.” dedi.