İstanbul Reading Club üzerine bir söyleşi

Kadıköy civarındaki kitap cafelere merakınız varsa, özellikle haftasonları keyifli sohbetlerine tanık olabileceğiniz bir topluluğu sizlere tanıtmak isteriz. İstanbul Reading Club adlı bu oluşumu, ortak noktası edebiyat olan insanların biraraya gelmesine ön ayak olmuş, 2014 Siyaset Bilimi mezunumuz ve Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi öğretim asistanı İpek Şahinler anlattı:


İstanbul Reading Club nedir, nasıl ortaya çıktı?

İstanbul Reading Club Sabancı Üniversitelilerin öncülüğü ile kurulan, üyelerinin iki haftada bir buluştuğu bir okuma kulübü. Şubat 2018’den beri toplanıyoruz ve kurgu/kurgu dışı eserler üzerine konuşuyoruz.

Kulübün ortaya çıkışı yüksek lisansımı bitirip İstanbul’a geri döndüğüm ve Sabancı’da eğitim asistanı olarak çalışmaya başladığım Eylül 2017’ye dayanıyor. Fakat biraz daha geriye gidecek olursak, çocukluğumdan beri zihnimde beslediğim kitap kulübü hayalime dayanıyor sanırım -çocukluk dönemi ve prototipik çocuk gibi şeyler düşünülürse biraz garip bir hayal bu tabii-. Bu hayalin dürtüsüyle üniversite yıllarımda İstanbul’da birkaç kitap kulübüne dahil oldum, fakat devamlı ilgimi çekecek bir oluşuma denk gelemedim. Sonraları yüksek lisans için gittiğim Edinburg’da iki farklı okuma grubuna üye oldum. Buluşmalardan sonra damağımda kalan tat çok özeldi. Şöyle tarif edebilirim belki: hem lezzetli hem de keyifli geçmiş bir akşam yemeğine dair bir anınızı ve onu takiben dünyaya nasıl daha parlak baktığınızı hatırlayın. Buna benzer bir şey; zihnen doymuşluk ve dünyaya daha ferah bakar olma durumu.

Sabancı’ya döndüğümde ilk iş okulun edebiyat kulübüyle iletişime geçtim ve Bilgehan’a (Öztürk) biraz kafamdakilerden bahsettim. Yaptığımız çokça telefon konuşmasından sonra bir okuma listesi hazırladım ve konuyu kulüpteki arkadaşlara sunduk. Bu aşama çok hayati oldu çünkü kulüpte herkes son derece yapıcıydı. Çok kez toplandık ve okuma grubumuzun adından metin seçimlerimize, tartışmalarımızın işleyişinden temalarımıza kadar birçok şeyi konuştuk. Burada özellikle Bilgehan’a teşekkür etmek isterim – detay yüklü sorularım karşısında hep sabırlı ve destek verici bir arkadaş oldu. Kasım 2017’de başlayan bu süreç Ocak 2018’de tamamlandı ve İstanbul Reading Club olarak ilk buluşmamızı 4 Şubat’ta gerçekleştirdik.

Nasıl organize oluyor, neler yapıyorsunuz peki ve biraz da grubunuzdaki üyelerden bahsedebilir misin? kaç kişisiniz, kimler...

Kulübümüzde bir dönem on haftadan oluşuyor. Her dönem için bir tema belirliyoruz ve iki haftada bir buluşuyoruz. Başka bir deyişle temamız çerçevesinde on haftada beş kitap okumuş oluyoruz. İlk dönemimizin teması “Queer Bir Mekân Olarak İstanbul’u Okumak”tı. Pierre Loti’nin Aziyade’siyle başladık, Virginia Woolf’un Orlando’suyla devam ettik. Bu metinlerde oryantalist denebilecek Istanbul algıları ve yine bu algılara paralel Türkiye kültürü tasfirleri var. Bu tasfirlere kontrast oluşturması bakımından şehre “içeriden bakan” Reşat Ekrem Koçu’nun Tarihimizde Garip Vakalar’ını konuştuk sonrasında. Bunu takiben hem pitoresk hem de “gerçek” İstanbul temsilleri denince akla gelen ilk isimlerden biri olan Tanpınar’la ve Huzur’uyla devam ettik.

Biz müfredatımızı oluştururken genellikle yerleşmiş ve normatif algılarımızı bize sorgulatacak ve böylelikle bizi hem entelektüel hem de kültürel anlamda besleyecek olan ana metinleri seçmeye özen gösteriyoruz. Bu bakımdan incelediğimiz metinler kanonlaşmış olsa da eleştirel yaklaşmaktan çekinmiyoruz. Tartışmalarımıza farklı perspektifler katması için de ana metnimizin yanına isteğe bağlı olarak başvurulabilecek ikincil okumalar, makaleler ve filmler öneriyoruz. Tartışmanın nasıl yürümesi gerektiğine dair ise belirli kurallarımız yok – adı üstünde, tartışma olduğu için organik olması ve doğal kalması bizim için çok önemli. Sohbetlerimiz akademik kaygılardan bağımsız olsa da yakın okumalar yaparak fikirlerimizi ve içeriğimizi sübjektifle objektif arasında nüanslı bir noktada tutmaya özen gösteriyoruz. Bu anlamda katılımcılarımızın farklı kişisel geçmişleri bakış açılarımızı genişletiyor.

Şu ana kadar en az sekiz, en fazla on iki kişi olduk. Kulübümüz Sabancı Üniversitesi insanları tarafından kurulmuş olsa da edebiyata ilgisi olan ve fikirlerini paylaşmak isteyen herkese açık. Bu yüzden buluşma mekân olarak özellikle kampüs dışı bir yer belirledik. İki haftada bir her pazar saat on ikiyle iki arasında Kadiköy’de buluşuyoruz. Fakat bazen metinlerimizin dokusuna uygun mekân değişiklikleri yapıyoruz. Örneğin son buluşmamızda Tanpınar’ın Huzur’unu İstanbul Tanpınar Merkezi’nde gerçekleştirdik. Bizim için özel bir gündü.

Yakın zaman için planlarınız var mı?, yeni etkinlikler yapmayı düşünüyor musunuz?

Şu anki temamızın son kitabı Orhan Pamuk’un Istanbul, Hatıralar ve Şehir’i;1 Nisan’da buluştuk. Buluşmamızda bu metni incelemenin yanı sıra, şu ana kadar okuduğumuz Istanbul içerikli metinlerden sonra Istanbul’u nasıl yeniden okuduğumuz üzerine daha kapsamlı bir bağlamda tartışma yürüteceği.

Bir sonraki dönemimize ise 22 Nisan’da başlayacağız. Temamız büyük ihtimalle “Modern Türkiye Edebiyatı’nda Ayrıksı Karakterler” olacak. Oğuz Atay, Yusuf Atılgan, Sevgi Soysal, Bilge Karasu, Sevim Burak ve Hasan Ali Toptaş gibi yazarların metinlerindeki “ayrıksı” diyebileceğimiz karakterler üzerinden Türkiye’ye özgü kimlik(ler) inşaasına bakacağız.

İlgili olanlar size nasıl ulaşabilir?

Aynı adlı bir Facebook sayfamız var; İstanbul Reading Club. Aslında sayfamıza bakmanız için Facebook’unuzun olmasına gerek yok; web’den direk bağlantılı açık erişimi var. Sadece bizi googlelamanız yeterli.

Sohbetimizi sonlandırırken özellikle eklemek istediğin birşey var mı?

Bizim kulübümüzdeki temel düşüncemiz okumanın fikirleri en çok besleyen eylem ve bu fikirlerin yeşermesini sağlayan eylemin de konuşmak olduğu. Amacımız da edebiyata ilgisi olan insanları, Sabancı Üniversitesi içinden ve dışından, bir araya getirmek ve edebi eserler hakkındaki fikirlerini samimi bir ortamda tartışabilecekleri bir topluluk yaratmak. Bu yüzden edebiyata ilgisi olan ve bu fikir topluluğumuzun bir parçası olmak isteyen herkesi aramıza bekleriz. Şimdiden aramıza hoşgeldiniz J

*****

İpek’e bu keyifli sohbet için teşekkür ederiz.

Eğer siz de gruba dahil olmak veya bir etkinlikte yer almak isterseniz İstanbul Reading Clup Facebook sayfasını (link verilecek) ziyaret edebilirsiniz.