Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Mikroelektronik Mühendisliği 2005 lisans, Sanayi Liderleri Elektronik Mühendisliği ve Bilgisayar Bilimi 2007 yüksek lisans mezunumuz Ergi Şener "2019’da öne çıkacak 4 Yapay Zeka Trendi" üzerine yazdı.
Ergi Şener
Yapay Zeka (Artificial Intelligence - AI), günümüzün en önde gelen teknoloji trendlerinden biri durumunda. Pek çok işletme, iş süreçlerine AI’ı entegre etme yarışına girişmiş durumda. Bununla birlikte Apple, Google, Amazon gibi teknoloji devleri de AI’ı öncelikli stratejileri arasında gösteriyor ve bu alanda fark yaratmaya gayret gösteriyorlar. Teknoloji firmaları son yıllarda özellikle dijital asistanlarının yeteneklerini sürekli artırma yarışındalar.
https://www.youtube.com/watch?v=xKYABI-dGEA.
Sadece şirketler değil, bu alanda ülkeler de ciddi bir yarış içerisindeler. Rusya Devlet Başkanı, Vladimir Putin bir açıklamasında geleceğin yapay zekaya ait olduğunu belirterek, “yapay zeka alanında lider olan ülkenin dünyayı yöneteceğini” ileri sürmüştü… https://www.youtube.com/watch?v=fnJinlR-XTc
Her popüler teknolojide olduğu gibi, AI odağında da gerçeği ve “hype”ı ayırmak gerekiyor. AI’ın popülerleşmesi ile birlikte, teknoloji dünyasında pek çok yeni akım AI ile ilişkilendirilir olmaya başladı ve her şeyde AI aranır oldu (AI’a yönelik yatırım miktarlarının artmasının da bunda doğrudan ve önemli bir etkisi bulunuyor). En basit tanımıyla, AI, bir sistemde biriken datayı anlamlandırarak, uygun bir yanıt ile geri dönüş yapılabilmesine olanak sağlayan sistemleri tanımlamak için kullanılan bir teknoloji terimi. Tanımdan anlaşılacağı üzere, teknoloji ile gerçekleştirilebilecekler gerçekten sınırsız: Sanal dijital asistanlar, “chatbot”lar, sürücüsüz araçlar, gerçek zamanlı çeviri hizmetleri, AI destekli fiziksel robotlar, …
Bununla birlikte, AI alanında yaşanan gelişmelerin hızı ve gelinen nokta, tüketicileri de oldukça endişelendirmeye başlamış durumda. AI odaklı tartışmalar genellikle şu şekilde seyretmekte: “Robotlar insanlığı tehdit edecek bir konuma gelerek, dünyayı ele geçirecekler mi”; “robotlar ne zaman işlerimizi elimizden alacak”; “sanal asistanlar ve akıllı cihazlar ile her şeyimiz takip ediliyor, sürekli izleniyoruz”, … Bu tartışmaların çok ötesinde, AI gerçek anlamda, hem günlük yaşantımızı, hem de iş süreçlerimizi derinden etkilemeye başlamış durumda, 2019’da da buna yönelik pek çok somut kullanım alanını daha derinden hissediyor olacağız. Önde gelen danışmanlık şirketlerinden McKinsey’nin bir araştırması AI’ın gelişimini apaçık gözler önüne getirmekte: “Şirketler, 2013’ten bu yana AI yatırımlarını üç katına çıkarmış durumdalar”.
Ben de yeni yıldaki ilkyazımda, 2019’da öne çıkacak olan 4 AI trendini, entrepreneur.com'da yayınlanan bir makaleden de yararlanarak paylaşmak istedim:
Daha gelişmiş AI tabanlı sanal asistanlar
Apple Siri, Amazon Alexa, Google Assistant ve benzer AI tabanlı asistanlar sayesinde, tüketiciler evlerinde sanal asistanlardan bir süredir yararlanmakta.
Bu trende ülkemizde Arçelik de ayak uydurarak, Arçelik Asista markasıyla ilk yerli sanal asistanı piyasaya sürdü.
https://www.youtube.com/watch?v=f_E29CmA-QY
AI bazlı asistanlardan size bir şarkı çalmasını, hava durumunu söylemesini, sorduğunuz sorunun yanıtını arayıp, size doğru yanıtı vermesini, ev ışıklarını açıp, kapatmasını ve çok daha fazlasını isteyebilirsiniz.
Tüketiciler AI ile çalışan bu yeni sanal asistanları oldukça benimsemiş durumdalar. Adobe Analytics tarafından gerçekleştirilen bir çalışma, sanal asistana sahip tüketicilerin %71’inin en az günde bir kez bu servisleri kullandıklarını; bu tüketicilerin %44’ünün ise, günde birkaç kez bu asistanlara danıştıklarını ortaya koymakta. 2019'da evinizde, işinizde ve hayatınızın diğer alanlarında daha da gelişmiş AI asistanları kullanabileceksiniz…
AI asistanlarının gerçekleştirebilecekleri görevlerde de değişiklikler olacak. AI asistanlar farklı kullanıcıların seslerini daha iyi tanıyarak, aile bireylerine daha kişiselleştirilmiş deneyimler sunabilecekler. 2019’da sanal asistanlara, açık platformlar sayesinde, pek çok alışkın olduğumuz servisin de entegre olacağını göreceğiz. Şimdiden bu asistanlar üzerinden Uber çağırabilmekte, biten ürünlerin siparişlerini verebilmekte, restoran rezervasyonu yaptırabilmekte ve uçak bileti sayın alabilmektesiniz. Sanal asistanların uygulama alanları genişleme göstereceği gibi, akıllı asistanlar akıllı ev/araba ya da tüketici elektroniği cihazlar ile entegre bir biçimde çalışmaya da başlayacak.
AI destekli işe alım araçları
Birçok işletme için işe alım süreci en çok zaman alan ve en stresli görevlerden birini oluşturmakta. Indeed tarafından gerçekleştirilen bir araştırmaya göre, işverenlerin %42'si ihtiyaç duydukları yetenekleri bulamamaktan şikayetçiler. Bu nedenle işe alımlarda da AI ile desteklenen işe alım araçları 2019'da oldukça revaçta olacağa benziyor. Belirli firmalar, işe alımlarda, adaylarla skype, e-posta ya da mesajlaşma yoluyla iletişim kuran ve ön değerlendirme ile belirli elemeleri gerçekleştiren ya da adayları sıralayan araçlar kullanmaya başladı bile. AI tabanlı IK sistemleri, işletmelerin ihtiyaç duyduğu pozisyonlara uygun potansiyeldeki adayları da bulmalarına yardımcı olabilecek, dahası adayların paylaştığı CV ya da biyografilerinin doğruluğunu ya da tutarlılığını da kontrol ediyor olacak.
AI destekli aramalar
Ses komutlu aramaların hızla yayılması ile birlikte, tüketicilerin “search” (arama) deneyimleri de hızla değişmeye başladı. Kullanıcıların arama deneyimlerini değiştirmesi ile birlikte elde etmeyi bekledikleri sonuçların kalitesi de değişmekte. AI’da bu beklentiye ayak uydurmak adına, kullanıcıların en büyük tercihlerinden biri haline gelmeye başlayacak. Yazılı aramalarda yaşanan sorunlar ya da istenen sonuca ulaşmadaki problemler, ses komutlu sorgularla yerini tüketicilerin alışkın olduğu sohbet şeklindeki diyaloglara bırakacak. AI tabanlı ses komutlu arama motorları, arama sürecini diyalog şeklinde yürüttüğünden, kullanıcıyı, istediği sonucu ulaştırmak adına, farklı sorular ile yönlendirme de gerçekleştirebilmekte. Örneğin, İstanbul Erenköy civarında bir daire arayan bir müşteriye daha ayrıntılı çözümler sunmak adına aşağıdaki soruları sorabilmekte:
- Evde kaç banyo istiyorsunuz?
- Mahalle içerisinde mi yoksa “residence” özellikli bir daire mi tercih edersiniz?
- Apartmanın yüzme havuzu ya da spor salonu olmasını tercih eder misiniz?.. vb.
Kullanıcılar bu soruları yanıtlayarak, alternatifleri filtreleyip tam olarak aradıkları sonuçlara kolayca ulaşabilecekler.
Sanal müşteri temsilcileri ile daha gelişmiş “chatbot” deneyimi
Chatbot’lar son yıllarda, her türden işletme için müşteri hizmetlerini iyileştirmek adına öne çıkan bir kanal haline geldi. Artık yemek firmasının web-sitesi üzerinden yazıştığınız ve pizza siparişinize yönelik serzenişte bulunduğunuz müşteri temsilcisi bir insan değil, bir dijital asistan… 2019'da, sohbetlerin öncekilerden çok daha gelişmiş ve insana oldukça yakın chatbot’lar tarafından gerçekleşmesini bekleyin. Doğal dil programlaması ile artık tüketiciler, tıpkı canlı biriyle sohbet eder gibi hizmet alabilecekler.
Bu trendler, 2019’da pek çok alanda hayatınızı kolaylaştıracak ve hızla hayatlarınızın birer parçası haline gelecek. Bu teknolojilere adapte olup, doğru bir şekilde kullanmaya başlayarak hem günlük hayatınızı kolaylaştırmak, hem de işletmeniz ile fark yaratabilmek sizin elinizde…