Sabancı Üniversitesi Kasa Galeri’de yılın ilk sergisi “Başka Gün Başka Hayat” başlığını taşıyan, üç sanatçının çalışmalarının yer aldığı bir grup sergisi. Küratörlüğünü M. Kıvanç Gökmen’in üstlendiği ve 9 Ocak - 23 Şubat 2019 tarihleri arasında Kasa Galeri'de yer alacak sergide, Dejan Kaludjerovic, Ferhat Özgür ve Knutte Wester'in siyasi, ekonomik ve toplumsal paradoksları çocuk ve çocuk olmak kavramları ile ilişkilendirdikleri, seçimsiz bir varoluş olarak ‘çocuk’ olma durumunu, sosyal, kültürel ve fiziksel etkiler çerçevesinde ele alan yapıtları bir araya geliyor.
Bir kısım değerlere sahip çıkamamış, bazı haklara hiç sahip olmamış, bunları yitirmiş veya yitirmekte olan toplumlarda güzel bir gelecek için yerine getirilmesi gereken görevler yetişmekte olan kuşağa aktarılır ve artık umutların taşıyıcıları onlardır. Siyasi doktrinler buharlaşmışken, küresel çalkantıların toplumların her katmanını istisnasız olarak etkilediği bir düzlemde arkadan gelen bu neslin ‘bölüşmek mi, bölünmek mi?’ sorusuna ne yanıt vereceği bir muamma halini alır. Hissedilebilir bir durgunluk ve suskunluğun sürmekte olduğu böylesi toplumlarda, gelecek kuşaklara uzun süreli bir huzur ortamının devredildiği iddia edilebilir mi?
Bireylerin bugünü kurtarmak peşinde olduğu ve günlük hayatın zorunluluklarıyla boğuştuğu bir zaman ve mekanda, bir yerlere gitmek, sığınmak isterken, mekansal anlamda sürüklenen veya geride kalan çocukların geleceğe dair umut ışığı nasıl canlı tutulabilir? Sosyal eşitliğin, insan haklarının ve toplumsal biraradalığı besleyen tüm değerlerin erozyona uğradığı bir ortamda ve zamanda, toplumun hangi değerler ve hangi çözümlerle tazeleneceği üzerine ne kadar düşünülmektedir?
Bitmeyen savaşların, inşaa hareketlerinin, değişmeyen toplumsal önyargıların ve ayrıştırmaların ortasında temel hak ve özgürlüklerden mahrum kalan, sürülen ve duvarlar arasına sıkışan çocuklar... Ekonomik, sosyal, politik çöküntülerden ötürü evini, sokağını ve belleğini terketmek zorunda kalan çocuklar… Kamplaşmayı, ötekileştirmeyi öğrenerek büyüyen çocuklar...
Yapıtlara İlişkin
Başka Gün Başka Hayat sergisi üç farklı ülkeden üç farklı sanatçının söz konusu bu soruları görselleştirdiği ortak bir platform sunmayı hedefliyor. Dejan Kaludjerovic'in 'The First of May, 1977/ 1 Mayıs 1977' adını taşıyan ve projeksiyonda akan dialar ve ses yerleştirmesinden oluşan çalışması, birleşme, eylemsellik ve hatırlama olgularının tersine, parçalanma, eylemsizlik ve unutma olgularını içeren bir öykü. Çalışma, Yugoslavya’da birkaç ailenin 1977 yılının 1 Mayıs'ında gittiği bir piknik ortamında çocukların birbirlerine uyguladıkları şiddet durumundan hareketle, hikayenin geçtiği tüm coğrafyada bir dönem hakim olan şiddet ve parçalanma sürecini çocukluk deneyimi aracılığıyla yansıtıyor.
Ferhat Özgür'ün tarihsel ve kültürel bellek tahribatını işlediği ‘Hiçlik Ükesi / Nowhere Land’ adlı hazır ve atık malzemelerden oluşan mekana özgü yerleştirmesi, mekana adım atan izleyicileri yukarıda sözü edilen umut ve depresyon arasındaki gri bölgeye davet ediyor. Mekanın orta yerine bir anıt gibi dikilmiş metal inşaat iskelesinin tepelerinden sallandırılmış branda ve bez parçaları üzerine basılı fotoğraf dizisi ve onu çevreleyen farklı malzemeler hızla silinen ve uçup giden tarihsel belleğe işaret ediyor.
Knutte Wester'in kendi anneannesinin çocukluk hikayesinden yola çıkarak ürettiği desenler, fotoğraflar ve arşiv görüntülerinden oluşan belgesel-animasyon formatındaki 'A Bastard Child / Piç Kurusu’ adlı videosu, İsveç’te evlilik dışı doğan Avrupalı bir çocuğun yetimhanede geçen yıllarını, yüzleştiği toplumsal önyargıları ve buna bağlı olarak şekillenen hayatını gözler önüne seriyor. Haliyle, Wester’in gayrimeşruluk ve meşruluk paradigmalarının küresel ölçekte yerleşmiş tanımlarını bir Avrupalı’nın gözünden serimlemesinin bize düşündürdüğü çok boyutlu sorular var.
Başka Gün Başka Hayat adlı sergi bu bağlamda, sanatın iyileştirici gücüne, onun hayatı dönüştürebilme gayretine, sanatın bizleri düşündürmeye, hissettirmeye ve sezdirmeye dair potansiyelini çocuksu bir masumiyet aracılığıyla devreye sokma çabası olarak değerlendirilebilir.
“Başka Gün Başka Hayat”
Sabancı Üniversitesi Kasa Galeri
9 Ocak -23 Şubat 2019
Adres: Bankalar Caddesi No:2, Minerva Han, Karaköy