Melsa Ararat: "Şirketler Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine Ulaşmak İçin Hedef Koymalı”

Global Compact Türkiye Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Çalışma Grubu’na bağlı Kadının Güçlenmesi Bursa Platformu’nun düzenlediği 3. Gücümüz Eşitliğimiz Zirvesi’nin dördüncü konuğu Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu Direktörü ve Global Compact Türkiye Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Çalışma Grubu Eş Başkanı Melsa Ararat oldu. 

2016 yılında BUİKAD, BUSİAD ve Yeşim Tekstil koordinatörlüğünde, KalDer’in desteğiyle kurulan Kadının Güçlenmesi Bursa Platformu, 3. Gücümüz Eşitliğimiz Zirvesi’ni online platformda düzenlemeye devam ediyor. Ocak ayına kadar 6 oturumda farklı konu ve konukları ağırlayacak olan platform, iş dünyasında kadın istihdamının önemine yönelik yine farkındalık oluşturmayı hedefliyor.  

Bugüne kadar İstanbul Barosu Başkan Yardımcısı ve İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği Koordinatörü Avukat Nazan Moroğlu, Limak Yatırım Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir ve  Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel’in konuşmacı olduğu platformda konuşan Melsa Ararat “Kadınlara hakların verilmesi yeterli değil, haklarımıza sahip çıkmadığımız zaman bu hakların geri alındığını görüyoruz. Bu sadece Türkiye’de değil dünyada da böyle. Haklarımıza sahip çıkmalıyız. Eğer Türkiye’nin iyi bir geleceği varsa bu gelecek kadınların üzerinde gelişecek.“ dedi.   

Pandemi sürecinde kadınlara yönelik yaptıkları çalışmalara değinen Ararat, Sabancı Üniversitesi olarak yaptıkları araştırmalardan bahsetti. “Özellikle çalışan kadınların yükü bu dönemde daha da arttı. Bu dönemde iki araştırma yaptık. İlki evden çalışmanın çalışanlar üzerindeki etkisi araştırması. Bu araştırma bize pandemi döneminde yorgunluk, stres ve kaygının istatistiksel olarak çalışan kadınlarda erkeklere kıyasla daha fazla görüldüğünü gösterdi. İkinci araştırmamız şiddet üzerine idi. Psikolojik ve cinsel şiddette artış olduğunu gördük. Yardım merkezlerine erişimde zorluklar olmasına rağmen başvuruların artmasından fiziksel şiddetin de ciddi olarak arttığını anlıyoruz. Bu durumu şirketler ile paylaştık. Çünkü, şirketlerin bu dönemde kadınların, erkeklere oranla daha zorlandığı bir dönem olduğunun farkına varması, gerekli destek mekanizmalarını oluşturması ve kadınların performanslarını değerlendirirken erkeklerle eşit şartlarda çalışmıyor olduklarını göz önünde bulunduruyor olmaları gerekiyor.” dedi.

İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı (BADV) projesinden de bahseden Ararat, “2014 yılında Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu tarafından, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu ve Sabancı Vakfı’nın desteği ve Türkiye Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) iş birliğinde başladığımız proje bugün 72 şirket 160 bin çalışanı kapsıyor.  Veriler, Türkiye’de eğitimli kadınların %75’inin sistematik olarak birlikte olduğu kişiden baskı gördüğünü ortaya koyuyor. Yönetici konumdaki kadınların da bu sorunla karşı kaşıya olduklarının şirketler tarafından bilinmesi çok önemli. Eşit fırsatlar evde eşitliğin sağlanmasını da gerektirir. Yoksa kariyer mücadelesinde kadın erkek aynı koşullarda olamaz. Projenin amacı; şiddetle mücadelede kadın çalışanlara sunulan destek mekanizmaları oluşturmaları için şirketlere destek vermekti.  Şiddetin kadına en büyük etkisi kendine olan güveni kaybetmek. Şirketler şiddetin bir özel hayat değil, toplumsal bir mesele olduğunu kabul etmeli ve bunu açıkça ifade etmelidir. Projenin 6. senesinde etki araştırması yaptık. Projeye katılan şirketlerde kadınların kendilerine daha yüksek kariyer hedefleri koyduğunu gördük. Geçen seneden itibaren projemizi belediyelere taşıdık. Belediyeler, sığınma evleri, eşitlik merkezleri olan topluma yakından hizmet veren yerel yönetimler. Bu sebeple onların varlığını çok önemsedik" dedi. 

Ararat, şirket yönetiminde eşitlik konusunda ise şunları söyledi: “2012 yılından bu yana Türkiye’de halka açık şirketlerin yönetim kurulunda ve komitelerinde kadın oranını takip edip raporluyoruz. 2012 yılında yönetim kurullarında kadın oranı %12 idi.  Dünya ve Avrupa ortalaması da bu civardaydı. Günümüze geldiğimizde bu oran Türkiye’de %17. Avrupa’da %30, dünya ortalaması ise %19. Türkiye geride kaldı. Ancak daha da önemlisi bu oranın %40’ı şirket sahibi olan ailelerin mensubu kadınlardan oluşuyor. Cam tavanı delerek aşağıdan yukarıya çıkan kadınların oranı %9 civarında.  CEO ve icrada görevli, yani operasyonel karar alma mekanizmalarında bulunan profesyonel kadınların oranı ise sadece %3. 2012 yılından bu yana da bu oranda bir değişiklik olmadı. “

Ararat, Global Compact Türkiye’nin çalışmalarına da değindi; bu yıl Türkiye’den 18 UN Global Compact şirketinin katılımıyla Global Compact Türkiye Target Gender Equality (Hedef Toplumsal Cinsiyet Eşitliği) Programı‘nı hayata geçirdik. Hedef 2030 yılına kadar kadınların ekonomik karar mekanizmalarına etkin katılımını sağlamak. Temel beklenti, programa kabul edilen şirketlerin iddialı ve gerçekçi programlar oluşturmaları ve hayata geçirmeleri. Bunları UN Global Compact tarafından tasarlanan eğitimlerden ve metedolojilerinden yararlanarak yapmalarını sağlıyoruz. Şirketler, Kadının Güçlenmesi Prensiplerinin Toplumsal Cinsiyet Uçurumu ölçme aracını kullanarak bu alandaki durumlarını belirlediler. Şimdi kurumlarında hayata geçirecekleri iddialı ve gerçekçi hedefler belirlemek üzere çalışıyorlar.  Şirketler program sonunda bir eylem planı oluşturarak üst yönetimlerine sunacaklar. Bu çalışmalarda hedef koymak çok önemli. İstediğimiz kadar şirketler bu alanda görüş açıklasınlar, iyi niyetli olsunlar, kendilerini bağladıkları ve kamuyla paylaştıkları bir hedefleri yoksa, her şey olduğu gibi kalabiliyor. Hedefler ve aksiyon planlarının açıklanması şirketleri geri dönüşsüz bir yola sokuyor.“

Ararat son olarak “Kadının güçlenmesi konusunda Bursa’da çok etkin bir şirket grubu var.  Bazen kişiler, liderler çok önem taşıyor. Bursa’da çok önemli kadın liderler ve onların vizyonlarını paylaşan erkekler var. Bu dayanışma ve iş birliğinin devamı çok önemli. Bu sosyal ağlar çok önemli. Bursa’yı bu anlamda kutluyorum.” dedi.

Sadece platforma üye firmalarının temsilcilerine değil, tüm iş dünyasına açık olarak düzenlenen söyleşinin moderatörlüğünü BUSİAD Genel Koordinatörü A. Basri Tüfekçioğlu yaptı. Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi ve Yeşim Kurumsal İletişim Direktörü Dilek Cesur, BUİKAD Başkanı Av. Oya Eroğlu, BUSİAD Başkanı Ergun Hadi Türkay ve KalDer Yönetim Kurulu üyesi ve Seger Genel Müdürü Tülin Tezer’in de katıldığı söyleşinin açılışında konuşan Cesur, “Gücümüz Eşitliğimiz Zirvesi’ni bu yıl online söyleşiler ile devam ediyoruz. 15 günde bir yaptığımız bu söyleşilerin platformumuzdaki firmalara ve tüm iş dünyasına esin kaynağı olacağına inanıyoruz” dedi.

Kadının Güçlenmesi Bursa Platformu hakkında

Kadının Güçlenmesi Bursa Platformu Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadının güçlenmesi ile ilgili yapılan çalışmaları Bursa’ya taşımak ve iş dünyasında Bursa’yı bu konuda örnek il olarak konumlandırmak üzere 2016 yılında BUİKAD, BUSİAD ve Yeşim Tekstil koordinatörlüğünde, KalDer’in desteğiyle kuruldu. 

BM Global Compact Türkiye Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Çalışma Grubu’na bağlı olarak çalışmalarını sürdüren Bursa Platformunda, farklı sektörlerden 33 WEPs (Kadının Güçlenmesi İlkeleri) imzacısı firma yer alıyor.

Platform, kadının güçlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliği konusuyla ilgili paydaşları bir araya getirerek firmalar arası öğrenme süreçlerini desteklemek, kadının güçlenmesi prensiplerinin ülke çapında yayılımını sağlamak, iş dünyası olarak aile içi şiddete karşı ortak bir politika geliştirmek ve böylelikle de etkiyi arttırmak üzere çalışmalar yürütüyor. 

Söyleşinin tamamını buradan izleyebilirsiniz.