Sabancı Üniversitesi’nin Akbank ve Eczacıbaşı Holding iş birliği ile kamu ve özel sektör yöneticilerini bilim ve teknoloji ile buluşturmak üzere düzenlediği “Teknolojinin Gücüyle Geleceğe” Webinar Serisi’nin altıncısı “Enerji Çevrim ve Depolama Teknolojileri” başlığıyla gerçekleşti.
Alp Yürüm, Selmiye Alkan Gürsel, Begüm Yarar Kaplan
“Teknolojinin Gücüyle Geleceğe” Webinar Serisi’nin altıncısı “Enerji Çevrim ve Depolama Teknolojileri” başlığı altında gerçekleşti. Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Selmiye Alkan Gürsel webinar’da enerjiyi dönüştüren ve depolayan enerji sistemleri üzerindeki güncel gelişmeleri aktardı. Webinarda Selmiye Alkan Gürsel, Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji ve Uygulama Merkezi (SUNUM) Araştırmacıları Alp Yürüm ve Begüm Yarar Kaplan ile teknolojik gelişmeleri ve araştırmaları birlikte değerlendirdi.
Toplantıda, enerji çevrim sistemleri arasında günümüzde yakıt pillerinin öne çıktığı belirtilerek, bu sistemlerin sıfır karbondiksit emisyonlu sistemler oldukları vurgulandı. Aslında her türlü enerji çevrim ve depolama sisteminin birimi olarak elektrokimyasal hücreler gösterilerek, birbirinden farklı iki metal ile birlikte domates veya limon gibi malzemeler ile dahi elektrik üretilebileceği vurgulandı. Örneğin bir cep telefonunun portakal dilimleri ile şarj edebileceği ancak bunun için en az 4.500 tane portakal dilimi gerekeceği gibi bir ilginç örnekle enerji depolamanın günlük hayattaki yeri ve önemine dikkat çekildi.
1960’larda yakıt pillerinin uzay araştırmalarında kullanıldığı,çığır açan lityum iyon pillerin ise 1991’de hayatımıza girdiği hatırlatılan toplantıda, pillerin günümüze kadar olan gelişimi anlatılırken, yeni teknolojide katı hal piller teknolojisinin öne çıktığı belirtildi.
Otomotiv uygulamaları için yakıt pilleri çok önemli
Günümüzde özellikle otomotiv uygulamaları için yakıt pillerinin çok önemli olduğunun ifade edildiği webinarda, farklı tiplerde yakıt pillerinin hayatın içinde tren, otobüs gibi bazı araçlarda kullanıldığı kaydedildi. Temiz enerji teknolojilerine ihtiyaç duyulan günümüzde karbondioksit salınımı sıfır olan ve atık olarak sadece su çıkaran PEM (Polimer Elektrolit Membranlı) yakıt pili üzerinde yoğunlaşıldığı belirtildi. Son derece verimli ve düşük sıcaklıkta hızlı ve kesintisiz çalışabilen bu pillerin hareketli modüler parçalardan oluşmasının da büyük avantaj sağladığı ifade edildi. Hidrojen ve oksijenle beslendiği sürece kendisi besleyen bu sistemin şarj edilmesi gerekmediği belirtildi.
Yakıt pillerinde en büyük maliyet platin
2026 yılına kadar Avrupa, Kuzey Amerika, Asya ve Pasifik ülkelerinde yakıt piliyle çalışan araçların yaygınlaşması öngörüldüğünü belirten Selmiye Alkan Gürsel, ticarileşmesine rağmen yakıt pillerinin istenilen ölçüde kullanılmamasının ise ömür, verimlilik ve maliyet hedeflerinin istenilen seviyelerde olmamasından kaynaklı olduğu ifade edildi. Çünkü bir yakıt pilinin en büyük katalizörü olan platin dünyada kilogramı 40 bin dolarla en pahalı madenler arasında. Yakıt pilinde kullanılan platin miktarının azaltılarak maliyetinin düşürülmeye çalışıldığı kaydedildi.
Hidrojen doğalgazın üç katı kadar enerji sağlıyor
Hidrojenin depolanması, taşınması ve üretiminin de ayrı bir alt yapı gerektirdiği belirtilen webinarda, hidrojen teknolojisi için bunların olgunlaşması gerektiğine dikkat çekildi. Hidrojenin endüstride 100 yıldan fazladır kullanıldığı ve temiz bir teknoloji olan hidrojenin, birim kütle başınaen yüksek enerjiyi veren yakıt olduğu belirtildi. Doğal gazın üç katı kadar enerji sağlayan hidrojenin, diğer yakıtlar gibi zehirli olmaması, yandığı zaman su oluşturuyor olması, çevreye zarar vermemesi ve radyoaktif olmamasından dolayı kullanımının zaman içerisinde giderek artacağı ve elektrolizörler kullanarak üretilmesinin en temiz yöntem olduğu vurgulandı.
Karbondiyoksit emisyonunu sıfırlamak için her iki araçtan biri elektrikli olmalı
Yeşil Mutabakat’ın da gündeme geldiği webinarda, Avrupa Birliği’nin 2050’ye kadar net sera gazı emisyonunu sıfırlama hedefinin gerçekleştirilmesinde temiz, ulaşılabilir ve güvenli enerji sağlanmasının önemi vurgulandı. Bunun için öncelikle 2050 ‘de satılan her iki araçtan birinin elektrikli olması gerektiği hatırlatıldı. Airbus’ın hidrojen ile çalışan, sıfır emisyona sahip yeni uçaklarının 2035 yılında uçuşlara başlayacağı belirtildi.
Sabancı Üniversitesi’nde yakıt pillerinde maliyeti düşürmek üzere çalışmalar yaptığı belirtilen Selmiye Alkan Gürsel, ticari ürünlere alternatif oluşturabilecek sistemler üzerinde çalıştığı ve yüksek performanslı ürünler geliştirip gerçek hayatta test ettikleri kaydedildi. Ayrıca son yılların en popüler malzemesi olan grafen ile gerçekleştirdikleri çalışmalarda, özellikle Grafephene Flagship projesi kapsamında yaptıkları çalışmalarda grafeni modifiye ederek, yakıt pillerinde platin katalizörün etkin kullanımını sağlayarak, minimum miktarda kullanılmasıyla malliyeti önemli ölçüde düşürdüklerini de vurguladı Selmiye Alkan Gürsel. Ayrıca yakıt pilinin diğer bileşenlerini de Sabancı Üniversitesi’nde geliştirebildiklerini ve elektrotlar yapabildikleri vurgulandı. Aynı zamanda li-iyon pilleri ile ilgili yaptıkları çalışmanın Carbon dergisinin kapağında yayınlandığı belirtildi.
TEKNOLOJİ WEBİNAR SERİSİNİN YEDİNCİSİ 20 NİSAN’DA
Sabancı Üniversitesi’nin Akbank ve Eczacıbaşı Holding iş birliği ile kamu ve özel sektör yöneticilerini bilim ve teknoloji ile buluşturmak üzere “Teknolojinin Gücüyle Geleceğe” Webinar Serisi’nin yedinci ve sonuncusu 20 Nisan 2021, Salı günü Sabancı Üniversitesi Rektörü Yusuf Leblebici ve Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Araştırmacısı Melik Yazıcı tarafından “Yarıiletken Tümdevre Teknolojisi ve Yaşantımızdaki Önemi” konusunda gerçekleşecek.
Teknolojinin Gücüyle Geleceğe Webinar Serisi ile ilgili tüm gazeteSU haberlerimizi bu linkten okuyabilirsiniz.