Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu tarafından bu yıl 8’incisi düzenlenen ‘Türkiye Kadın Direktörler Konferansı’, 19 Kasım 2020, Perşembe günü Akbank, IFC, Limak Yatırım ve Zorlu Holding desteğiyle çevrimiçi olarak düzenlendi. Alanında uzman isimlerin katılımıyla, ‘Kapsayıcı ve Eşitlikçi Bir Gelecek’ temasıyla gerçekleştirilen konferansta, “2020 Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu”nun sonuçları kamuoyu ile paylaşıldı.
Rapor sonuçlarına göre:
- 2020 yılında BIST Yönetim Kurullarında yer alan kadınların oranı %15,9’dan %17’ye çıktı ve kadın direktör sayısı %5,3 oranında arttı.
- BIST 100 şirketlerinde bağımsız yönetim kurulu üyeleri arasında kadın oranı %17,7’den %20,2’ye çıkarak, 2019 yılındaki artışı sürdürdü.
- Tüm BIST şirketlerinin yalnızca 37’sinin yönetim kurulu başkanı kadın olurken, kadın CEO’ların oranı %2,5’ta kaldı.
Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu tarafından bu yıl 8’incisi düzenlenen “Türkiye Kadın Direktörler Konferansı”, 19 Kasım 2020, Perşembe günü, çevrimiçi olarak düzenlendi. Akbank, IFC, Limak Yatırım ve Zorlu Holding desteğiyle gerçekleştirilen konferansın bu yılki teması “Kapsayıcı ve Eşitlikçi Bir Gelecek” oldu.
Konferansın ana tema konuşmacısı IMF Strateji, Politika ve İnceleme Dairesi Başkanı Ceyla Pazarbaşıoğlu yaptığı açıklamada pandeminin cinsiyetler arası eşitsizliği artırdığına dikkat çekerek şöyle konuştu: “2019 yılında, dünyada kadınların iş gücüne katılımı erkeklerden yüzde 20 daha azdı. Pandemi krizi ile bu oranın artırması bekleniliyor. Bunun nedeni kadınların ağırlıklı olarak yüz yüze yapılan işlerde çalışması. ABD’de kadınların yüzde 54’ü uzaktan yapılamayan sosyal hizmetler sektöründe çalışıyor. Brezilya’da bu oran yüzde 67. Daha az gelişmiş ülkelere gidildiğinde yüzde 88’e kadar çıkıyor. Pandemi, kadınların ev bakımla ilgili sorumluluklarını da artırdı. 6 yaşından küçük çocuğu olan erkeklerin, eve kapanmaların kaldırılmasından sonra işe dönme oranı kadınlardan 3 kat fazla. Ülkelerin sadece yüzde 41’inin kadınların salgın karşısında ekonomik güvencelerini korumak üzere önlem açıkladığı görülüyor. Avusturya, İtalya, Portekiz ve Slovenya belli bir yaşın altında çocuğu olan ebeveynlere ücretli izin hakkı tanırken, Fransa bu imkanı okulların kapalı olmasından olumsuz etkilenen tüm ebeveynlere tanıdı. Bu politikalar sadece kadınların ekonomik güçlenmesinin önündeki engelleri kaldırmada önemli değil, aynı zamanda kapsamlı bir pandemi sonrası toparlanma sağlayabilmek için de gerekli. Salgın zaman zaman ürkütücü görünse de, kapsayıcı ve eşitlikçi bir gelecek kurmak için bizlere hayatımızın en büyük fırsatını da sunuyor” dedi.
Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu Direktörü Melsa Ararat yaptığı konuşmada “Ekonomik karar mekanizmalarının katılımcı olması ve karar organlarında toplumsal cinsiyet dengesinin sağlanması, kararların eşitlikçi, adil ve kapsayıcı olmasının yolunu açar. Türkiye’de politika üretenler gerek siyasi temsilde gerekse devlet kontrolündeki ve halka açık şirketlerde kadınların temsili için artık daha kararlı olmazlarsa Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri ve diğer gelişmiş ülkeler arasındaki ayrışma daha da artacaktır. Şirketlerin ani değişiklikleri zorlayacak kotalara yakalanmadan kadınların karar mekanizmalarında temsili için hedef koymaları, politikalar geliştirmeleri ve raporlama yapmaları hem şirketlerin geleceği hem de ülke ekonomisi için elzem” dedi.
Konferansta ayrıca “2020 Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu” açıklandı.
Yönetim Kurullarında kadın sayısı istikrarlı bir şekilde artmaya devam ediyor
Konferansta açıklanan “2020 Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu” sonuçlarına göre; 2020 yılında BIST Yönetim Kurullarında yer alan kadınların oranı %15,9’dan %17’ye çıkarak kadın üye sayısı %5,3 oranında artış kaydetti. BIST-100 şirketlerinde ise 2019 yılında %13,7 olan yönetim kurullarındaki kadın oranı %15,6’ya yükseldi. 2020 yılında Yüzde 30 Kulübü şirketlerinde kadın yönetim kurulu üyesi oranı ise %20’ye ulaştı.
Yüzde 30 Kulübü Türkiye kampanyasının odaklandığı BIST-100 şirketlerinde bağımsız yönetim kurulu üyeleri arasında kadın oranı ise %17,7’den %20,2’ye çıkarak, 2019 yılındaki artışı olumlu şekilde takip etti. Raporda ayrıca SPK’nın önerdiği minimum kadın üye oranı olan %25’i yakalayan 116 şirketin, tüm şirketlerin sadece %29’unu oluşturduğu açıklanıyor.
En az 3 kadın üyesi olan 41 şirket, tüm şirketlerin sadece %10,3’ünü oluştururken; 356 şirketin henüz karar mekanizmalarında etkin toplumsal cinsiyet çeşitliliğini sağlayamamış olduğu görülüyor.
Tüm BIST şirketleri içinde 134 şirket, BIST-100 içinde 25 şirket, hala tamamı erkeklerden oluşan kurullar tarafından yönetiliyor. Tüm BIST şirketlerinin sadece 37’sinin yönetim kurulu başkanı kadın ve sadece 14’ünde kadın CEO’lar yönetim kurullarında yer alıyor.
En az bir kadın üyesi bulunan yönetim kurulu sayısında yavaş ama olumlu değişim
2020’de 397 şirketin 134’ünün yönetim kurullarının tamamının erkeklerden oluştuğu görülüyor. Bu sayı tüm şirketlerin %33’üne karşılık geliyor. 2012-2020 yılları arasında yönetim kurullarında en az bir kadın üyesi olan şirketlerin oranında 2019 yılında olduğu gibi yavaş ama olumlu bir değişim gerçekleştiği, 2020 yılında yönetim kurullarının tamamı erkek olan şirketlerin oranın ise %33,8’e düştüğü görülüyor.
2020 yılında hem yönetim kurullarındaki toplam üyeler arasında, hem de bağımsız yönetim kurulu üyeleri arasında kadın üye oranının artış gösterdiği gözlemleniyor. Bağımsız yönetim kurulu üyeleri arasındaki kadınların oranı ise toplamdaki kadın üye oranını geçerek %18,5’e yükselmiş bulunuyor.
2020’de 458 kadının %42’sinin hâkim ortak olan ailelerin üyeleri arasından seçildiğini görüyoruz. Cam tavanı kırarak yönetim kurullarına seçilen 265 kadın ise BIST şirketleri yönetim kurulu üyeliklerinin sadece %9,8’ini oluşturuyor.
En yüksek puanı alan şirketler açıklandı
İki ayrı panelin gerçekleştirildiği konferansta 'Kadınlarla Güçlendirilmiş Yönetim Kurulu' ödülleri de sahiplerini buldu. BIST 100 içerisinde profesyonel kadın yönetim kurulu üyesi en az 2 olup, Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu akademisyenleri tarafından geliştirilen “Kadınlarla Güçlendirilmiş Yönetim Kurulları Endeksi”nde en yüksek üç puanı alan şirketler sırasıyla; Aksa Akrilik Kimya (aynı zamanda Yüzde 30 Kulübü üyesi), Koç Holding ve Tekfen Holding oldu. Yönetim Kurulu endeksinde pariteye ulaşıp, Yıldız Pazar endeksinde en yüksek puanı alan şirket ise Türk Prysmian Kablo ve Sistemleri olarak açıklandı.
Konferansta, Egon Zehnder Kıdemli Ortağı Murat Yeşildere’nin moderatörlüğünde düzenlenen “Yönetim Kurullarında Çeşitlilikte Dünyadan Örnekler” başlıklı panel, Yüzde 30 Kulübü Yönlendirme Komitesi ve Birleşik Krallık Lordlar Kamarası Üyesi Mary Goudie ile Catalyst Başkanı ve CEO’su Lorraine Hariton’ın katılımıyla gerçekleştirildi.
TESEV Araştırma Direktörü Itır Akdoğan’ın moderatörlüğünü üstlendiği “Yönetim Kurullarında ve Üst Yönetimde Toplumsal Cinsiyet Çeşitliliği Konusunda Gelecekteki Araştırmaların Yönü” başlıklı panel ise, WHU Otto Beisheim School of Management Finans Profesörü Kürsüsü Başkanı Burçin Yurtoğlu,London School of Economics Finans Bölüm Başkanı ve Profesörü Daniel Ferreira veSaid Business School, University of Oxford Finans Profesörü Renee Adams’ın katılımıyla gerçekleştirildi.