Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Elektronik Mühendisliği 2009 Lisans, 2011 Yüksek Lisans mezunumuz Samet Zihir’in kurmuş olduğu, 5G ve Satcom uydu bağlantı sistemleri için alıcı/verici devreleri (T/R Front-ends) üzerinde hizmet veren, SpectraBeam şirketi alanında dünya lideri olan Integrated Device Technologies (IDT) tarafından satın alındı.
“Alanımda elde ettiğim başarısının en önemli nedenlerinden biri de Sabancı’da almış olduğum eğitim, öğretim ve hocalarımdır” diye belirten Samet Zihir, Phased Array üzerine çalışmalarına lisans eğitiminin 4. yılında başladı. Yüksek lisansını da X-Band Phased Array PA tasarımı üzerine Sabancı Üniversitesi’nde MDBF Öğretim Üyesi Yaşar Gürbüz ile tamamladığını aktaran Zihir, “Sabancı’da almış olduğum altyapı beni böyle bir girişime hazırladı ve çok mutluyum” dedi.
Mezunumuz Samet Zihir’den, SpectraBeam olarak 5G ve Satcom radar sistemleri üzerine vermiş olduğu hizmetleri ve 4G’den farkını bize anlatmasını istedik.
Samet Zihir: Dünyanın ve ülkemizin büyük bir bölümünde iletişim 4G bağlantı hızıyla sağlanıyor. 4G (4th generation) bağlantı hızı 500MBps seviyelerine kadar çıkabilecek altyapıya sahip ve bu sınırın limitlerine gelinmek üzereyiz. Şu anda bir sonraki adım olarak 5G (fifth generation) standardı üzerine çalışmalar yapılıyor. 5G standardının 4G’den farkı yeni iletişim tekniklerine geçiliyor olması. Bunlardan en önemli biri “phased-array” veya “beamformer” diye bilinen ve cep telefonunun alacağı yönü elektronik olarak değiştirebilen sistemdir. Bunun 4G den farklı olmasının nedeni, şu anki cep telefonlarında her yönden sinyal alabilen antenlerin değiştirilebilmesidir. Böylelikle sadece belli bir yönden sinyal alıp verilebilecek ve 1-10Gbps gibi daha yüksek bağlantı hızlarına ulaşılabilecek.
Bizim geliştirmiş olduğumuz sistemler bu yeni “phased array” teknolojisi için uygun altyapıyı sağlıyor. Daha önce çok ilgi odağı olmayan ve sadece askeri radar sistemlerinde kullanılan bu teknoloji şu anda popüler olmuş durumda. Şirketimizin ürünleri cep telefonlarında kullanılacak devreleri değil de, baz istasyonlarında kullanılacak devreleri değiştirmek üzerine hizmet sağlıyor. Cep telefonlarından kullanılan sistemler çok kapsamlı ve karmaşık tasarımları nedeniyle, yalnızca binlerce mühendisin çalıştığı Qualcomm, Intel ve Samsung gibi 2-3 büyük şirket tarafından sağlanabiliyor. Ama baz istasyonu tarafında, sistemlerin kompeeksitesi bizim ölçeğimizdeki şirketlerin altından kalkabileceği seviyede olduğundan dolayı daha büyük bir potansiyele sahibiz.
GazeteSU: 5G standardı ne gibi değişiklikler getirecek?
Şimdiye kadar baz istasyonları çok seyrek aralıklarla ve az sayıda kullanılıyordu ama yüksek frekanslarda 5G standardı için baz istasyonu sayısı 10 katına çıkması bekleniyor. Böylece market oldukça büyüyecek. Aynı şekilde şu an günümüzde çanak anten ile yaptığımız Satellite bağlantılarını yine elektronik olarak yapabilen ve flat-panel (düz panel) şeklinde geliştirilebilen sistemleri ile değiştirebileceğiz. Bunun en büyük avantajı çok büyük ve mekanik ve motor kontrolü açısından masraflı olan çanak sistemleri, duvara veya araçların tavanına yerleştirilebilen paneller ile değiştirilebilecek olmamız. Artık evlerde çanaklar olmayacak ve sadece tavanlarda 20-40 cm x 20-40 cm büyüklüğünde panaller ile değiştirilip görsel açıdan daha estetik olacak. En güzel yani daha önce teknisyenleri çok zahmet ile yerleştirdiği ve belli bir açıda durması gereken çanakların yerine paneller gelecek ve çanaklarda olan hassas yön bilgisi elektronik olarak bu panellerle sağlanacak.
Ayrıca günümüzde uçak bağlantılarının önem kazanması nedeniyle, uçakların çoğuna hem daha ucuza hem de uçağın mekanik aksamını bozmayacak paneller yerleştirerek, daha hızlı ve ucuz internet bağlantısı gerçekleştirilebilecek. Daha iyi anlaşılması için video bazlı bu siteyi (http://www.phasorsolutions.com) inceleyebilirsiniz. Phasor Solution diye bilinen bu şirket panellerin üreticisi konumunda ve bizim şirketimiz bu panellerin içerisindeki asıl kuvvetlendirmeyi ve bağlantıyı yapan chipleri yapmak üzerine hizmet veriyor.
Satcom marketi 5G’ye göre daha yakın görünüyor ve toplamda dünya çapında Milyarlarca dolarlık 5G ve Satcom marketinden bahsediyoruz. Bu marketin büyük bir bölümü Ku ve Ka Band Satcom tarafından işgal edilmesi öngörülüyor. En büyük bölüm uçaklardaki panelleri, yat ve otobüslere konulan internet bağlantı panelleri.
GazeteSU: SpectraBeam şirketinizin temelleri nasıl atıldı, 5G alanındaki çalışmalarınıza nasıl başladınız?
Şirketimizin temelleri 2014 yılında Türkiye’de atıldı aslında. Burada iş arkadaşım Tumay Kanar ile birlikte Türkiye bazlı TMS Mikrosistem adında bir şirket kurduk ve Sanayi Bakanlığı’nın tekno girişim sermayesi desteğini aldık. Yine aynı alanda devre tasarımı için Aselsan dahil olmak üzere Türkiye’deki bazı şirketlerle iletişime geçtik, ama yeterli desteği göremedik.
Daha sonra aynı girişimi Amerika’da gerçekleştirdik ve SpectraBeam şirketini kurduk. UCSD’de postdoctoral scholar olarak araştırma yaparken bir yandan da şirketimiz üzerinde çalışıyorduk ve başarılı olduk. Amerika’daki şirketlerden daha fazla ilgi ve destek gördük.
GazeteSU: Şirketine talip olan firmalar arasında IDT’yi tercih etmenizin nedenleri nelerdir?
Şirketimizle ilgilenen birkaç firma oldu ve biz IDT ile çalışmayı seçtik. Bunun birçok nedeni var, IDT bir ofisinin şu an kendi şirketimizin ofisi olan San Diego’da olması, IDT’nin 5G ve Satcom alanlarına yatırım yapmaya başlaması ve en önemlisi şirketin çalışma prensibinin, çalışma ortamının ve verdikleri desteğin büyüklüğü. Şuan IDT çalışanı olarak yapmış olduğumuz seçimden çok mutluyuz ve ürünlerimizi olgunlaştırıp markete sürmek için elimizden geleni yapıyoruz. Bu alan yeni ve gelişmekte bir alan olduğu için çok fazla şirket yok gibi, son 1-2 yılda 3-5 tane startup şirket çıktı ama hala yeterli olmadığını düşünüyorum. Biz bu fırsatı gördük ve bu boşluğu doldurmak istedik. Şirketimiz IDT ye bu alana hızlı girme şansı verdi ve normalde 1-2 yıla alabilecek bir ön araştırma ve tasarım süresini atlamış oldular.