Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Nur Mustafaoğlu’nun yürütücülüğünü yaptığı ve Türkiye ile İran’dan bilim insanlarını bir araya getiren Nano4Seizure projesi, TÜBİTAK ve NIMAD tarafından desteklenmeye hak kazandı.
Lipid nanoparçacıklar kullanarak midazolamın beyne ulaşımını artırmayı amaçlayan proje, pediatrik nöbetlerin tedavisinde yeni nesil ilaç taşıma sistemleri geliştirmeyi hedefliyor.
Pediatrik Nöbetler için Yenilikçi Bir Yaklaşım
Nöbetler, özellikle yüksek ateş kaynaklı olarak çocuklarda en sık görülen nörolojik rahatsızlıklardan biridir. Mevcut epilepsi tedavileri hastalığı tamamen ortadan kaldırmak yerine semptomları yönetmeye odaklanmaktadır. Acil durumlarda sıkça kullanılan midazolam, güçlü bir nöbet önleyici ilaç olmasına rağmen, kan-beyin bariyerini (BBB) aşmakta zorluk çekmektedir. Bu durum, ilacın etkinliğini ve hızla etki gösterme potansiyelini sınırlandırmaktadır.
Nano4Seizure projesi, lipid nanoparçacıklar (LNP) kullanarak midazolamın beyne ulaşımını artırmayı ve terapötik etkinliğini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Projede öncelikle, yüksek enkapsülasyon verimliliğine sahip ve kontrollü ilaç salımı sağlayan lipid nanoparçacıkların sentezi ve karakterizasyonu gerçekleştirilecektir.
İleri Teknolojiler ile Kapsamlı Bir Araştırma
Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi ve projenin yürütücüsü Dr. Nur Mustafaoğlu, epilepsi gibi beyin hastalıklarının mekanizmalarını anlamak için insan hücre bazlı in vitro modellerin büyük önem taşıdığını vurguluyor:
"Epilepsi gibi hastalıklarda, insan dokusuna erişim oldukça sınırlıdır. Bu nedenle, fizyolojik açıdan en yakın modeli laboratuvar ortamında oluşturarak, preklinik araştırmalar ile klinik uygulamalar arasındaki köprüyü güçlendirmeyi hedefliyoruz. Böylece, hayvan deneylerine bağımlılığı azaltarak inovatif tedavilerin hasta bakımına hızla entegre edilmesini sağlayabiliriz."
Proje kapsamında, önceden TÜBİTAK 2535 projesi ile geliştirilen "epilepsi-on-a-chip" modeli kullanılacak. Bu model, in vitro ortamda nöbet aktivitesinin hassas bir şekilde izlenmesine olanak tanırken, aynı zamanda hayvan modellerine olan bağımlılığı azaltarak daha etik ve sürdürülebilir bir araştırma yaklaşımı sunuyor.
Uluslararası İş Birliği ile Güçlü Bir Araştırma Ekibi
Nano4Seizure projesi, daha önce NIMAD-TÜBİTAK iş birliğiyle desteklenen bir proje üzerine inşa edilerek, Türkiye ve İran’dan bilim insanlarını bir araya getiriyor.
Projede;
- Türkiye ekibi, Sabancı Üniversitesi'nden Dr. Nur Mustafaoğlu ve Hacettepe Üniversitesi'nden Dr. Nihal Aydoğan’ın liderliğinde yürütülüyor.
- İran ekibi, Tahran Üniversitesi Tıp Bilimleri Fakültesi’nden (TUMS) Prof. Nasrollah Tabatabaei koordinasyonunda çalışıyor.
- Dr. Seyed Javad Mirnajafizadeh, epilepsi ve beyin elektrofizyolojisi,
- Dr. Seyed Behnamedin Jameie ise nöroanatomi ve beyne yönelik ilaç taşıma sistemleri alanında katkı sağlıyor.
Projeye dair konuşan Prof. Dr. Nasrollah Tabatabaei, bu uluslararası iş birliğinin epilepsi tedavisine nasıl katkı sağlayacağını şu sözlerle ifade etti:
"Nano4Seizure, Tahran Üniversitesi Tıp Bilimleri Fakültesi (TUMS) ve Sabancı Üniversitesi’ni bir araya getiren multidisipliner bir projedir. Bu çalışma, nanoteknoloji, farmakoloji ve sinir bilimi alanlarındaki uzmanları birleştirerek, hızlı etki gösteren intranazal lipid nanoparçacık formülasyonu geliştirmeyi hedefliyor. İn vitro epilepsi-on-a-chip modeli ile hayvan deneylerini destekleyerek, beyne yönelik ilaç taşıma süreçlerini daha verimli hale getirmeyi amaçlıyoruz."
Tedaviye Katkı ve Geleceğe Yönelik Etkiler
Bu proje, pediatrik nöbet tedavisinde önemli bir ilerleme sağlamanın yanı sıra, nörolojik hastalıklar için ilaç taşınımında yeni nesil yaklaşımlara öncülük edecek. Proje ile:
✔ İlacın biyoyararlanımı artırılarak daha hızlı ve etkili bir nöbet kontrolü sağlanması,
✔ Kan-beyin bariyerini aşan yeni bir formülasyon geliştirilmesi,
✔ İnsan odaklı in vitro modeller ile preklinik araştırmaların klinik uygulamalara daha hızlı entegre edilmesi hedefleniyor.
Epilepsi tedavisinde nanoölçekli ilaç taşıma sistemlerinin kullanımı, yalnızca pediatrik hastalar için değil, diğer nörolojik hastalıkların tedavisinde de yeni çözümler sunabilir. Bu çalışmanın metodolojileri, nörofarmakoloji ve hassas tıp alanında daha geniş çapta uygulanabilecek bir temel sağlayabilir.
Nano4Seizure projesi, uluslararası bilimsel iş birliği ile geleceğin epilepsi tedavilerine ışık tutmayı ve bu alandaki yenilikçi çözümleri klinik pratiğe taşımayı amaçlıyor.
📌 Bu yenilikçi projeyle ilgili gelişmeleri paylaşmaya devam edeceğiz.