"2018 Yılı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi" açıklandı

Sabancı Üniversitesi Vakıf Üniversiteleri arasında birinci sırada yer aldı

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) öncülüğünde oluşturulan "2018 Yılı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi" sonuçları Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank tarafından açıklandı. 

Buna göre "2018 Yılı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi"ne 85,49 toplam puan ile üçüncü sıradan giren Sabancı Üniversitesi vakıf üniversiteleri arasında birinci sırada yer aldı.

"2018 Yılı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi"nde ilk onda yer alan üniversiteler ve puanları şöyle: Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) 93,16 puan, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) 90,16 puan, Sabancı Üniversitesi 85,49 puan, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi 84,42 puan, Boğaziçi Üniversitesi 83,33 puan, Yıldız Teknik Üniversitesi 81,40 puan, Gebze Teknik Üniversitesi 77,82 puan, Hacettepe Üniversitesi 75,93 puan, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü 75,64 puan ve Ege Üniversitesi 70,66 puan.

Bu yıl endeks metodolojisinde üniversite performanslarının daha etki ve çıktı odaklı bir yaklaşımla ölçülebilmesini sağlamak amacıyla çeşitli değişikliklere gidilmiş. 2018 sıralamasındaki metodolojik değişiklikler şöyle:

  • “Girişimcilik ve Yenilikçilik Kültürü” boyutu endeks kapsamından çıkartılmış. Söz konusu değişiklik, bu boyut özelinde üniversitelerin istenilen gelişmeyi yakalamış olması; çıktı ve etki odaklı ölçümün gerçekleştirilmek istenmesi gerekçesi ile yapılmış.
  • Çıkarılan “Girişimcilik ve Yenilikçilik Kültürü” boyutunun ağırlığı diğer  “Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Yetkinliği', “Fikri Mülkiyet Havuzu”, “İşbirliği ve Etkileşim” ile “Ekonomik Katkı ve Ticarileşme” boyutları arasında eşit olarak dağıtılmış. Geçmiş yıllarda eşit ağırlıkta hesaplamaya dahil edilen alt göstergelerde kullanılan ağırlıklar da göstergelerdeki nitelik dikkate alınarak güncellenmiş ve bu yıl yapılan açıklamada paylaşılmış.
  • Gösterge değerlerinin hem salt değerleri (büyüklük) hem de öğretim üyesi değerine bölünerek (normalize) elde edilmiş değerleri hesaplamaya eşit oranda dahil edilmiş.

Önceki yıllarda sadece öğretim üyesi sayısına bölünerek verimlilik odaklı olarak yapılan hesaplamaların, bu yıl salt değerlerin (büyüklük) de eşit oranda dahil edilerek yapılması toplam bilimsel girdi ve çıktının büyüklük olarak da dikkate alınmasını; dolayısıyla yapısal olarak görece büyük üniversitelerin sıralamada ön sıralarda kendilerine yer bulmasına sebep olmuş.

Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi Metodolojisi Nedir? 

2018 yılı değerlendirmesi “Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Yetkinliği”, “Fikri Mülkiyet Havuzu”, “İşbirliği ve Etkileşim” ve “Ekonomik Katkı ve Ticarileşme” boyutlarından ve bu boyutların altında yer alan 19 göstergeden oluşan GYÜE’de, en güçlü olduğumuz boyut “İşbirliği ve Etkileşim” oldu. 

Üniversitelerin toplam bilimsel ve teknolojik çıktılarının salt değerleri ilk kez hesaplamalara dahil edildi 

Üniversite sıralama sistemleri ile ilgili yıllardır en çok tartışılan konulardan biri, bilime yapılan toplam katkının mı yoksa verimlilik odaklı olarak öğretim üyesi başına yapılan katkının mı dikkate alınması gerektiği konusu. 

Üniversitelerin kapasite olarak büyüklüğünden etkilenen toplam araştırma çıktısı göstergeleri, sıralamalardaki performans üzerinde önemli etkiye sahip oluyor. Bundan önceki yıllarda sadece öğretim üyesi değerine bölünerek verimlilik odaklı olarak yapılan GYÜE hesaplamasında bu yıl gösterge değerlerinin hem salt değerleri (büyüklük) hem de öğretim üyesi değerine bölünerek (normalize) elde edilmiş değerleri hesaplamaya eşit oranda dahil edildi. GYÜE’de daha önce hiç hesaba katılmamış olan büyüklükle doğru orantılı bir etmenin sisteme dahil edilmesinin sıralamada ciddi değişikliklere yol açmasına rağmen Üniversitemizin ilk üç sırada yer alması önemli bir sonuç olarak değerlendirilmektedir. 

“Türk üniversiteleri girişimcilik ve yenilikçilik kültürü konusunda beklenen gelişmeyi yakaladı” 

Önceki yıllarda girişimcilik ve yenilikçilik ile ilgili verilen dersler, kurum dışından katılımcılara yönelik düzenlenen eğitimler, Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) çalışan sayısı ve TTO’nun ilgili modülleri yerine getirdiğine dair kanıtlar TÜBİTAK’a sunuluyor, böylelikle üniversitelerin girişimcilik ve yenilikçilik kültürü değerlendiriliyordu. Üniversiteler tarafından bu boyuta dair veri geçtiğimiz yıl da sunulmuş olmasına rağmen üniversitelerin gelişim düzeyi dikkate alınarak ve aynı zamanda üniversite performanslarının daha fazla etki ve çıktı odaklı bir yaklaşımla ölçülebilmesini sağlamak amacıyla bu boyutun değerlendirmeden çıkarıldığı ifade edildi. Geçtiğimiz yıllarda öğretim üyesi sayısına göre normalize edilmeyen yani kapasite açısından üniversite büyüklüğünün etkisini barındıran tek boyut olan girişimcilik ve yenilikçilik kültürü boyutunun bu yıl sistemden çıkarılmış olmasının, yukarıdaki paragraflarda anlatılan salt değerlerin dahil edilmesine yönelik metodolojik değişikliğin etkilerini azaltıcı ve dengeleyici rol oynamış olabileceği söylenebilir. 

Göstergeler önemine göre farklı ağırlıklandırıldı 

İlk kez bu yıl açıklanan bilgiden hareketle, TÜBİTAK’ın önceki yıllarda boyut puanlamalarında her bir boyut içindeki göstergeleri eşit ağırlıklandırdığını öğrendik. Bu yıl ise, yapılan değerlendirmeler sonucunda 19 göstergenin birbirinden farklı oranlarda ağırlıklandırılmasına karar verilmiş. Bu sene kullanılan farklı ağırlıklandırmaya göre, en önemli göstergeler %12,5 ağırlık ile “Üniversite öğrencilerinin ya da son beş yıl içinde mezun olanların teknoparklarda, kuluçka merkezlerinde, TEKMER’lerde ortak veya sahip olduğu faal firma sayısı” ve %8,5 ağırlık ile “Akademisyenlerin teknoparklarda, kuluçka merkezlerinde, TEKMER’lerde ortak veya sahip olduğu faal firma sayısı” göstergeleri. Bu göstergeleri %7 ağırlık ile “uluslararası işbirliği ile yapılan projelerden elde edilen fon tutarı” ve “sanayi işbirliği ile yapılan projelerden elde edilen fon tutarı”, %6,88 ağırlık ile “uluslararası patent başvuru sayısı” ve “patent belge sayısı” izliyor. Ağırlığı geçtiğimiz yıllarda %6,25 olan Öğrenci/mezun firma sayısı göstergesinin ağırlığının geçtiğimiz yıla kıyasla iki katına çıkması ile bu göstergenin puanlamaya olan etkisi daha büyük önem kazandı.